Co oznacza rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia bez winy pracownika?

Przepis art. 53 kodeksu pracy reguluje dopuszczalność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na długotrwałą, usprawiedliwioną nieobecność pracownika w pracy.

Zgodnie z art. 53. § 1 kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:

1. jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
   1. dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
   2. dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
2. w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Najbardziej problematyczny jest przypadek opisany w art. 53. § 1 pkt. 1 b) kodeksu pracy. Cześć osób zadaje sobie pytanie jak długo trwają okresy, wskazane w w/w przepisie. Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w art. 8 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy – nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni. Zatem co do zasady w przypadku nieobecności pracownika w pracy dłużej niż łącznie w okresie 182 dni i w okresie 3 miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego pracodawca może rozwiązać umowę w tym trybie.

Należy przy tym wskazać, że zanim nie upłynie przewidziany prawem okres upoważniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, okres ten jest okresem, w którym nie można wypowiedzieć umowy o pracę (czyli okresem ochronnym z art. 41 k.p.), chyba że ogłoszono upadłość lub likwidację pracodawcy (art. 41(1) k.p.) lub występują inne sytuacje określone w odrębnych przepisach.

W sytuacji, gdy pracownik stawił się w pracy (nie zgłosił gotowość, a stawił się w pracy) w związku z ustaniem przyczyny nieobecności rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia nie jest już możliwe.

Warto zwrócić także uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2008 r., I PK 60/08, LEX nr 526695, w którym Sąd uznał, że „przez użyte w art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p. wyrażenie „w okresie pobierania zasiłku” należy rozumieć co do zasady okres faktycznego pobierania (wypłacania przez ZUS) zasiłku chorobowego. Inaczej mówiąc, co do zasady, dopóki pracownik pobiera zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS (oznacza to przecież, że organ rentowy uważa, iż zasiłek ten przysługuje), dopóty pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę na podstawie tego przepisu”.