Emerytura – jak udowodnić wysokość zarobków i czy warto odwołać się do Sądu?

Często zdarza się, że emeryci, którzy pracowali jeszcze w poprzednim ustroju, otrzymują niższą emeryturę z uwagi na niemożność wykazania wysokości zarobków. Dokumenty płacowe zostały zniszczone, bądź ZUS kwestionuje okresy pracy z innego powodu.

Postępowanie przed ZUS?

Postępowanie ZUS m.in. w sprawach emerytalnych reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U.2011 r. Nr 237, poz. 1412) . Obecnie ZUS może i powinien brać pod uwagę:

1. W zakresie wysokości wynagrodzenia – zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.
2. W zakresie okresów zatrudnienia: świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności legitymacja ubezpieczeniowa, legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia, w niektórych wypadkach zeznania świadków.

Co warto wiedzieć?

W postępowaniu sądowym okoliczności mające wpływ na prawo do emerytury lub jej wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe dotyczące ZUS, czy KRUS, dotyczą tego organu.

Co to oznacza?

Organ rentowy z wielu względów może odmówić uznania jakiegoś okresu do emerytury bądź przyjąć wynagrodzenie minimalne. Warto rozważyć odwołanie do Sądu, gdyż powody zaliczenia pewnych okresów bywają błahe, a nawet absurdalne. Może nim być błędna data urodzenia na świadectwie pracy, czy nieopłacenie składek przez zakład pracy, bądź nieuwzględnienie pewnych dokumentów.

Co więcej odwołanie od decyzji ZUS, KRUS wolne jest od opłat sądowych, a zwykle nawet przy przegraniu sprawy Odwołujący nie ponosi kosztów zastępstwa procesowego, chyba że organ będzie reprezentowany przez radcę prawnego lub adwokata.

Gdy nie ma żadnych dokumentów płacowych

Niestety nie da się udowodnić wysokości wynagrodzenia, zwłaszcza w dłuższym okresie, zeznaniami świadków czy samym świadectwem pracy (wynagrodzenie się zwykle się zmieniało na przestrzeni lat). Wtedy sąd stosuje art. 15 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i przyjmuje za podstawę wymiaru składek kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Gdy zakład pracy nie odprowadzał składek

Zgodnie z orzeczeniami sądów nie ma to wpływu na zaliczenie tego okresu jako składkowego. Pracownik nie może ponosić konsekwencji zaniechań pracodawcy, na które sam nie miał i nie mógł mieć żadnego wpływu, kłóciłoby się z zasadą równego traktowania wszystkich ubezpieczonych.

Każda sprawa jest jednak inna, zależna od posiadanych dokumentów. W przypadku odwołania do Sądu warto skontaktować się z doświadczonym prawnikiem.