Emerytura – praca w szczególnych warunkach

Warunki, które należy spełnić różnią się w zależności od daty urodzenia (urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. i po 31 grudnia 1948 r.) oraz reżimów prawnych, które będą tu mieć zastosowanie. Zwykle są to sprawy bardzo skomplikowane zwłaszcza w zakresie kwestii dowodowych i wykazania, że wykonywana praca była rzeczywiście pracą w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

Obecnie prowadzimy kilka takich spraw, kilka zostało zakończonych uzyskaniem świadczenia dla naszego klienta.

Ubezpieczeni urodzeni przed 01 stycznia 1949 r.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., przysługuje emerytura w wieku wcześniejszym, jeżeli:

• udowodnili okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat;

• udowodnili wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, który jest zróżnicowany w zależności od rodzaju wykonywanej pracy i który został potwierdzony w wystawionym pracownikowi świadectwie pracy lub świadectwie pracy w szczególnych warunkach;

• osiągnęli wymagany wiek emerytalny, zróżnicowany w zależności od rodzaju pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W przypadku niektórych grup pracowników (Wykaz B: prace na statkach żeglugi powietrznej, prace w portach morskich, prace gorące w hutach żelaza i stali oraz hutach metali nieżelaznych, prace różne) obowiązuje ponadto wymóg osiągnięcia wieku emerytalnego w czasie zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze albo w odpowiednim czasie po ustaniu takiego zatrudnienia.

Należy pamiętać, że dla różnych grup zawodowych, czy wykazu A lub wykazu B pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach obowiązują odmienne uregulowania.

Ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r.

Zgodnie z art. 46 ustawy prawo do emerytury na warunkach określonych powyżej przysługuje również ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;
2. warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach (tak jak dla osób urodzonych przed 1949 rokiem) spełnią do dnia 31 grudnia 2008 r.;

Osoby te mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie wcześniejszej emerytury również po 31 grudnia 2008r., ale najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 r.

Zgodnie z art. 184 ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (01 stycznia 1999 rok) osiągnęli:

1. okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn – co do zasady 15 lat;
2. okres składkowy i nieskładkowy, to jest w przypadku kobiet – 20 lat, a w przypadku mężczyzn – 25 lat.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zatem warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych w tym wypadku jest spełnienie, inaczej niż w art. 46 i 50 – wyłącznie przesłanki stażu przed dniem 1 stycznia 1999 r. Brak w treści art. 184 przesłanki końcowej daty spełnienia pozostałych warunków nabycia uprawnień emerytalnych. Od dnia 1 stycznia 2013 r. odstąpiono od konieczności rozwiązania stosunku pracy.

Omawiane świadczenie przysługuje w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn.