Jak obliczyć wysokość zasiłku chorobowego i macierzyńskiego dla przedsiębiorcy?
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które planują ciąże często zastanawiają się czy opłaca się podnieść podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w jakiej wysokości otrzymają zasiłek, co w sytuacji, gdy w ciąży pójdą na zwolnienie chorobowe.
Kiedy przedsiębiorcy należy się zasiłek chorobowy, a kiedy zasiłek macierzyński?
Zasiłek chorobowy w przypadku przedsiębiorców przysługuje, gdy:
- przystąpili do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego;
- minął tzw. okres wyczekiwania – zasiłek przysługuje po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego;
- przedsiębiorca terminowo i w prawidłowej wysokości opłacał składki.
W przypadku zasiłku macierzyńskiego brak jest okresu wyczekiwania, oznacza to, że można opłacić jedną składkę z tytułu ubezpieczenia chorobowego przed porodem i zasiłek będzie należny, ale z uwagi na fakt, że zasiłek zależy od długości opłacania składek – nie będzie wysoki.
Jak obliczyć wysokość zasiłku chorobowego i macierzyńskiego (ubezpieczenie chorobowe trwające krócej niż 12 miesięcy)?
Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą krócej niż 12 miesięcy, albo prowadzisz ją dłużej, ale nie przystąpiłaś wcześniej do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, wówczas podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi suma:
- przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu składki w wysokości 13,71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia;
- kwoty stanowiącej iloczyn 1/12 wysokości przeciętnej nadwyżki kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu składki w wysokości 13,71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia x ilość miesięcy, za które tą składkę opłacono;
- od uzyskanej kwoty odejmujemy także podatek dochodowy 18%.
Przykład: Kobieta prowadzi działalność gospodarczą od 01.01.2019 roku, od razu przystąpiła także do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Dziecko urodziło się w listopadzie. Za okres 10 miesięcy (styczeń-październik) opłacała podwyższone składki od najwyższej podstawy wymiaru tj. 11 912,50 zł. Zatem:
- Przeciętna miesięczna najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe wyniosła w 2019 roku: 2.859,00 zł
- Przeciętna miesięczna najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe po odjęciu 13,71 %: 2.467,03 zł (2.859 x 13,71% = 391,97 zł, 2.859-391,97 zł = 2.467,03 zł);
- Podstawa wymiaru składek za okres 10 miesięcy: 11 912,50 zł
- Kalkulujemy nadwyżkę za każdy miesiąc opłacania składek (styczeń-październik): 11 912,50 zł – 2.859,00 zł = 9.053,50 zł;
- Nadwyżkę z pkt. 4 pomniejszamy o 13,71 % dla każdego miesiąca (styczeń -październik) tj. 1241,23 zł (9.053,50 zł x 13,71 %), co daje wynik: 9.053,50 zł – 1241,23 zł = 7.812,27 zł
- Obliczamy przeciętną nadwyżkę: w tym celu sumujemy wszystkie nadwyżki z pkt 5 i dzielimy przez ilość pełnych miesięcy trwania ubezpieczenia. W podanym przykładzie 7.812,27 zł x 10 / 10 = 7.812,27 zł.
- Obliczamy iloczyn 1/12 wysokości przeciętnej nadwyżki i miesięcy podlegania ubezpieczeniu chorobowego: (7.812,27 zł/12) x 10 (ilość miesięcy trwania ubezpieczenia) = 6510,22 zł
- Wyliczamy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego (suma pkt 1 + pkt 5) = 2.467,03 zł + 6510,22 zł = 8 977,25 zł
- Obliczamy stawkę dzienną zasiłku: 8 977,25 zł/30 =299,24 zł
- Odliczamy podatek dochodowy: 299,24 zł x 18% (podatek dochodowy) =299,24 zł – 53,87 zł = 245,37 zł.
- Stawka miesięczna zasiłku przy miesiącu trwającym 30 dni = 245,37 zł x 30 = 7.361,10 zł
Czy to się opłaca?
Składka na ubezpieczenie społeczne wraz ze składką zdrowotną na powyższym przykładzie wyniesie: 34,09% (procentowa suma wszystkich składek na ubezpieczenie społeczne) x 11 912,50 zł (podstawa wymiaru zadeklarowana) = 4060,98 zł + składka zdrowotna, która za 2019 rok wyniosła 342, 32 zł = 4.403,30 zł
Suma składek: 4.403,30 zł x 10 = 44.033,00 zł
Suma zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego (364 dni) (80%) = 364 x 245,37 zł x 80% = 71.451,74 zł
Jak obliczyć wysokość zasiłku chorobowego i macierzyńskiego (ubezpieczenie chorobowe trwające dłużej niż 12 miesięcy?
Zgodnie z przepisami podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przedsiębiorcy stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Przykład: Kobieta prowadzi działalność gospodarczą od 01.01.2016 roku, od razu przystąpiła także do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Dziecko urodziło się w styczniu 2020 roku. Za okres 10 miesięcy (marzec-grudzień) opłacała podwyższone składki od najwyższej podstawy wymiaru tj. 11 912,50 zł, a za miesiące styczeń-luty 2019 r. najniższe możliwe składki od podstawy wymiaru w wysokości 2.859 zł. Zatem:
- Podstawa wymiaru składek za okres 12 miesięcy: za 2 miesiące 2.859 zł, za kolejne 10 miesięcy: 11 912,50 zł.
- Średnia podstawa wymiaru składek za 12 miesięcy: ((2.859 zł x 2) + (10 x 11.912,50 zł)/12 = 5.718,00 zł + 119.125,00 zł = 10 403,59 zł
- Podstawa wymiaru zasiłku: 10.403,59 zł x 13,71 % = 1 426,33 zł, 10.403,59 zł – 1 426,33 zł = 8 977,26 zł
- Obliczamy wysokość zasiłku po odjęciu podatku. Stawka dzienna: 8 977,26 zł/30 =299,24 zł x 18% (podatek dochodowy) = 53,87 zł = 245,37 zł. Stawka miesięczna przy miesiącu trwającym 30 dni = 245,37 zł x 30 = 7.361,10 zł
Czy to się opłaca?
Składka na ubezpieczenie społeczne wraz ze składką zdrowotną na powyższym przykładzie wyniesie: 34,09% (procentowa suma wszystkich składek na ubezpieczenie społeczne) x 11.912,50 zł (podstawa wymiaru zadeklarowana) = 4060,98 zł + składka zdrowotna, która za 2019 rok wyniosła 342, 32 zł = 4.403,30 zł
Suma składek: (4.403,30 zł x 10) + (2 x składki podstawowe 1.316,97 zł) = 46.666,94 zł
Suma zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego (364 dni) (80%) = 364 x 245,37 zł x 80% = 71.451,74 zł